CSMA/CD (Carrier Sense, Multiple Access/Collision Detection) , ethernet ağının tekniğinidir. Ne gibi bir teknik bu? Ethernet ağlarda belirli anda veri kablosunu hangi istemcinin kullanacağını belirleyen bir teknik. Bu tekniğe göre, önce kablo kontrol edilir çünkü kablo üzerinden dinlenme yapılacaktır. Diğer bir istemcinin trafiği yoksa iletişime izin verilir.Eğer ki iki bilgisayar birden bir kabloyu kullanacaksa, ikisinin de trafiği ortadan kalkar. Buna collision denir. Hattın boş olması beklenir, ardından dinleme işlemi gerçekleşir.

Şöyle söylenebilir, neden CSMA/CD olarak yazılmış bu teknik, farklı bir kısaltma koyulamaz mıydı? Bu kısaltılış, tam üç kısaltılışın birleşimidir. Açıklayalım.

CS (Carrier Sense)
Bir ağ kartı (NIC) tek bir veri kablosu üzerinde akış sağlayan veri paketleri varsa, o hatta veri göndereceği zaman veri kablosu üzerinden verilerin taşınıp taşınmadığını kontrol eder. Eğer ki hat boşsa, kendisi kullanır. Bu teknik eski ağlar için geliştirilmişti. Güvenlik içindi. Ancak şimdi çok gereksiz görülüyor. Istanbul trafiğini ele alın, ne kadar dolu değil mi? Trafiğe çıkmak için yolun boş olmasını beklemek gerek. Bu teknikte böyle, hattın boşalmasını bekleyip, boşaldıktan sonra veriyi gönderiyor. Bunu sağlayan CS tekniğidir.
 
MA (Multiple Access)
Bu tekniğe göre ağ kartı (NIC), aynı eş zamanda istemciler ayın anda veri paketi gönderirse, MA tekniğiyle adaptör bunların hiçbirisini kabul etmez. Tıpkı bir arabayla tek şeritli bir yoldan gidilmesi gibi, tek şeritli bir yoldan iki veya daha fazla arabanın gidememesi gibi. MA, ağdaki istemcilere "Gönderdiğiniz paketler aynı anda gönderildiğinden tekrar gönderilmelidir." diye bir mesaj gönderir (broadcast denir). Bu mesajı alan istemci (daha doğrusu NIC) boş durmaz, aynı paketi tekrar gönderir. Ne zaman ki yol boş olur veya birden fazla gönderim gerçekleşmediğinde hattı dinleyebilir.

CD (Collision Detection)
Bu farklı ve değişik teknik ise karşılıklı iki istemcinin ağ kartı, aynı anda birbirlerine paket gönderirlerse, paketleri çarpışır. Örnek ile, tek şerit bir yoldan zıt yönlerden gelen iki araba yola çıkarsa ne olur? Çarpışırlar. Bu olay da budur. Bunu algılayan ağ kartları rastgele bir süreye kadar belirli bir süre aynı paketi tekrar tekrar ağa çıkartmaya çalışır. Bunun amacı, çarpışan paketlerin ölüp gitmesini engellemektir. Tabii bunlar saniyeler ile değil milisaniyeler içinde gerçekleşmekte.

Collision olayını bir örnek aşağıdaki diyebiliriz.

Yukarıdaki resimde, Istemci-1 ve Istemci-2 aynı anda hatta veri gönderdiler. Görüldüğü gibi iki veri paketi çarpıştı. Böylece collision oluştu. Ethernetin eski mimarilerinden olduğu için şu anda pek kullanılmıyor. Ancak bu model güvenlik üzerine kurulmuştur. Teknikler de zaten onu gösteriyor.

Recep ŞERIT